PrEP Là Gì Công Dụng, Hiệu Quả Và Hướng Dẫn Sử Dụng An Toàn

 

PrEP là gì? Đây có thể là câu hỏi đầu tiên nảy ra trong đầu bạn khi nghe đến thuật ngữ này. PrEP, viết tắt của "Pre-Exposure Prophylaxis", là một phương pháp dự phòng trước phơi nhiễm nhằm giảm nguy cơ nhiễm HIV, một loại virus gây suy giảm miễn dịch ở người. Khi được sử dụng đúng cách, PrEP có thể giảm đến 99% nguy cơ lây nhiễm HIV qua quan hệ tình dục với người nhiễm bệnh, mang lại một giải pháp hiệu quả trong việc bảo vệ sức khỏe tình dục.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá kỹ hơn về PrEP, từ nguồn gốc tên gọi, công dụng, hiệu quả, đến cách sử dụng và những lưu ý quan trọng khi sử dụng PrEP. Chúng ta cũng sẽ so sánh PrEP với PEP, một phương pháp khác trong việc phòng ngừa HIV sau khi đã phơi nhiễm.

Tìm hiểu thêm: Xem sex hay

Thuốc PrEP Là Gì?

PrEP là một phương pháp dự phòng trước phơi nhiễm, được sử dụng nhằm ngăn ngừa nguy cơ nhiễm HIV ở những người chưa bị nhiễm bệnh. PrEP có thể được sử dụng dưới dạng thuốc uống hàng ngày hoặc thuốc tiêm theo định kỳ. Hiện nay, có hai loại thuốc PrEP được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) kiểm duyệt và cho phép sử dụng:

1. Loại thuốc chứa emtricitabine (200mg) và tenofovir disoproxil fumarate (300mg): Thường dành cho những người có nguy cơ cao nhiễm HIV do quan hệ tình dục hoặc sử dụng ma túy.

2. Loại thuốc chứa emtricitabine (200mg) và tenofovir alafenamide (25mg): Được khuyến cáo sử dụng cho những người có nguy cơ nhiễm HIV qua quan hệ tình dục, ngoại trừ nữ giới có quan hệ tình dục qua đường âm đạo.

Sự Khác Biệt Giữa PrEP Và PEP Là Gì?

Trong lĩnh vực phòng chống HIV, PrEP và PEP là hai phương pháp khác nhau với mục tiêu chung là ngăn ngừa lây nhiễm HIV. Tuy nhiên, chúng có sự khác biệt về cách thức và thời điểm sử dụng:

• PrEP (Pre-Exposure Prophylaxis): Được dùng trước khi phơi nhiễm, tức là dành cho những người chưa bị nhiễm HIV nhưng có nguy cơ cao mắc bệnh. Người dùng PrEP cần phải xét nghiệm âm tính với HIV trước khi bắt đầu sử dụng.

• PEP (Post-Exposure Prophylaxis): Được sử dụng sau khi đã phơi nhiễm với HIV, ví dụ sau một quan hệ tình dục không an toàn hoặc tiếp xúc với máu nhiễm HIV. Để đạt hiệu quả, PEP phải được sử dụng trong vòng 72 giờ sau khi phơi nhiễm.

Có thể bạn muốn xem: Bú cu trai đẹp

Hiệu Quả Của PrEP Như Thế Nào?

Nghiên cứu cho thấy PrEP có hiệu quả rất cao trong việc ngăn ngừa HIV nếu được sử dụng đúng cách. Khi được dùng hàng ngày theo quy định, PrEP có thể giảm nguy cơ lây nhiễm HIV lên đến 99% qua quan hệ tình dục. Đối với những người sử dụng ma túy qua đường tiêm chích, PrEP cũng có thể giảm nguy cơ lây nhiễm HIV khoảng 74%. Tuy nhiên, hiện tại PrEP dạng tiêm không được khuyến nghị cho những người sử dụng ma túy.

PrEP Mất Bao Lâu Để Phát Huy Tác Dụng?

Thời gian để PrEP phát huy tác dụng tối đa có thể khác nhau tùy thuộc vào phương thức quan hệ tình dục:

• Quan hệ tình dục qua đường hậu môn: PrEP đạt mức bảo vệ tối đa sau khoảng 7 ngày sử dụng liên tục.

• Quan hệ tình dục qua đường âm đạo: PrEP cần khoảng 21 ngày sử dụng hàng ngày để đạt hiệu quả bảo vệ tối đa.

Hiện chưa có đủ dữ liệu về thời gian phát huy tác dụng của PrEP đối với những người thâm nhập bằng dương vật khi quan hệ qua đường hậu môn hoặc âm đạo.

Ai Nên Sử Dụng PrEP?

PrEP là một biện pháp dự phòng hữu hiệu dành cho những người có nguy cơ cao nhiễm HIV. Bác sĩ có thể đề xuất sử dụng PrEP cho các đối tượng sau:

• Những người có bạn tình nhiễm HIV

• Người mong muốn có con với bạn tình nhiễm HIV

• Những người thường xuyên quan hệ tình dục không sử dụng bao cao su

• Người có tiền sử mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục trong 6 tháng gần đây

• Những người tiêm chích ma túy, đặc biệt là những người dùng chung kim tiêm

Cách Sử Dụng PrEP Đúng Cách

Có ba cách để sử dụng PrEP nhằm đạt hiệu quả ngăn ngừa HIV:

1. Uống một viên PrEP mỗi ngày: Đây là cách phổ biến nhất và đảm bảo hiệu quả cao nhất.

2. Tiêm PrEP mỗi 2 tháng: Phương pháp này đòi hỏi người sử dụng phải tuân thủ chặt chẽ lịch tiêm chủng. Lưu ý rằng với liều đầu tiên, bạn sẽ cần tiêm hai mũi cách nhau 1 tháng.

3. Uống PrEP theo tình huống: Phương pháp này bao gồm uống 2 viên PrEP trước khi quan hệ tình dục, sau đó 1 viên sau 24 giờ và 1 viên tiếp theo sau 24 giờ nữa. Đây là phương pháp linh hoạt, phù hợp với những người không muốn dùng thuốc hàng ngày. Tuy nhiên, bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi áp dụng.

Tác Dụng Phụ Của PrEP Là Gì?

PrEP được đánh giá là an toàn cho hầu hết người dùng. Tuy nhiên, một số người có thể gặp phải các tác dụng phụ nhẹ trong tháng đầu tiên sử dụng như buồn nôn, tiêu chảy, chán ăn, đau đầu, mệt mỏi và đau bụng. Một số ít trường hợp có thể gặp tổn thương thận, vì vậy việc kiểm tra chức năng thận định kỳ mỗi 6 tháng là rất cần thiết.

Những Ai Không Nên Sử Dụng PrEP?

PrEP không phù hợp với tất cả mọi người. Những đối tượng không nên sử dụng PrEP bao gồm:

• Người đã dương tính với HIV

• Người có bệnh lý về thận hoặc gan

• Người thiếu cân (dưới 35kg)

• Người dị ứng với thành phần của thuốc

• Phụ nữ mang thai hoặc cho con bú (tùy vào loại PrEP)

PrEP Được Cung Cấp Ở Đâu?

Tại Việt Nam, PrEP được cung cấp tại các cơ sở y tế lớn và trung tâm phòng chống HIV/AIDS, bao gồm các bệnh viện tại Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng và các tỉnh thành khác. Bạn có thể liên hệ với trung tâm phòng chống AIDS Quốc gia hoặc các tổ chức y tế địa phương để được tư vấn chi tiết.

Những Điều Quan Trọng Cần Biết Về PrEP

Trước khi bắt đầu sử dụng PrEP, bạn cần thực hiện các xét nghiệm cần thiết như xét nghiệm HIV, kiểm tra các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STI, STD), và kiểm tra chức năng gan, thận. Điều này giúp đảm bảo rằng bạn đủ điều kiện để sử dụng PrEP một cách an toàn và hiệu quả.

PrEP là một công cụ quan trọng trong việc phòng ngừa HIV, nhưng điều quan trọng là bạn cần tuân thủ chặt chẽ hướng dẫn của bác sĩ và theo dõi sức khỏe định kỳ để đảm bảo sự an toàn và hiệu quả trong quá trình sử dụng. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi hay lo ngại nào về PrEP, hãy tham khảo ý kiến chuyên gia y tế để được tư vấn chi tiết.

Xem thêm: phim sex hay